Dzisiaj odpowiemy sobie na pytanie jakie znamy sposoby zużycia narzędzi do frezowania i jak radzić sobie z częścią z nich
Zanim zabierzemy się za ocenę zużycia warto odpowiedzieć sobie na podstawowe pytania przy rozwiązywaniu problemów:
Czy posuw na ząb jest niższy od zalecanego?
- Wycieranie krawędzi tnącej
- Wibracje!
Czy oprawka jest wystarczająco dokładna i stabilna?
- Niejednorodny ładunek wiórów + duże bicie narzędzia
- Przeciążenie, odpryski, wibracje
Czy mocowanie, wrzeciono i łożyska liniowe maszyny są sztywne?
- Odginanie, hałas, zadziory

Jednym z najczęstszych problemów jest zbyt niskie obciążenie wiórami
Rodzaje zużycia

Wykruszenia krawędzi

Wykruszenie to możliwe do uniknięcia mikropęknięcie krawędzi tnącej.
Przyczyna:
Kąt ostrza jest zbyt mały (kąt pomiędzy powierzchnią natarcia a powierzchnią przyłożenia)
Niewystarczająca udarność węglika
Zużycie kraterowe – nadmierna eksploatacja
Rozwiązanie:
Narzędzie powinno być stabilne, mniej wysunięte
Wybrać mocniejszą geometrię (kąt natarcia i/lub kąt przyłożenia).
Wzmocnienie krawędzi (np. honowanie)
Użyj mocniejszego gatunku węglika
Sprawdź posuw na ząb
Sztywność i odginanie

2 krotne zwiększenie średnicy to
16 x WIĘKSZA sztywność
2 x większa długość to
8 x MNIEJSZA sztywność
Średnica i długość to dwie najważniejsze zmienne
Maksymalizuj średnicę i minimalizuj wysięg dla najlepszych efektów!
Wykruszenia narożników

Wyszczerbienie na narożniku to brak stabilności, bicie, a także kształt narożnika (ostry, faza, promień).
Przyczyna:
Zbyt duże bicie narzędzia
Niedopasowanie promieni i krawędzi zewnętrznych
Ponowne cięcie wiórów
Utwardzenie materiału powoduje wykruszenia przy drugim przejściu
Rozwiązanie:
Poprawienie bicia narzędzia
Zmniejszenie wysięgu w celu zmniejszenia odgięcia
Rozważenie ochronnego dubbingu w narożniku narzędzia
Zapewnienie miękkiego wejścia narzędzia w obrabiany detal
Zmiana strategii obróbki w celu poprawy odprowadzania wiórów
Bicie narzędzia

Negatywny wpływ na jakość powierzchni i trwałość narzędzia (zwiększone zużycie jednej krawędzi)
Dyfuzja / Zużycie kraterowe

Zużycie kraterowe to reakcja chemiczna między obrabianym materiałem a narzędziem.
Dyfuzja to przyspieszona korozja prowadząca do miejscowej erozji narzędzia.
Przyczyna:
W podwyższonej temperaturze w strefie skrawania węgiel zawarty w materiale obrabianym dyfunduje do narzędzia.
-> Rozpuszczanie węglika wolframu
Rozwiązanie:
Zmniejszenie prędkości skrawania
Użycie powlekanego węglika spiekanego lub powłoki odpornej na wyższą temperaturę.
Unikanie „notch wear” poprzez zmienne Ap (zużycie na wysokości, gdzie znajduje się krawędź górna materiału – podobnie jak w toczeniu)
Narosty

Spawanie materiału obrabianego na krawędzi tnącej, po którym najczęściej następuje niekontrolowane pęknięcie tej części narzędzia.
Przyczyna:
Niewystarczające chłodzenie (aluminium) lub zbyt niska prędkość skrawania (stal nierdzewna).
Wysoki poziom kompresji wiórów
Tarcie o trudno-obrabialne i miękkie materiały (spawanie na zimno)
Rozwiązanie:
Wyższe prędkości skrawania
Więcej/inne chłodziwo
Polerowanie rowków i/lub ostre krawędzie tnące (dodatnie kąty natarcia)
Zastosowanie powłoki o mniejszym współczynniku tarcia
Oderwanie powłoki

Niespodziewane, szybkie, łuszczenie się powłoki.
Jeśli nastąpi to od razu, może to być problem związany z jakością, a nie obróbką lub aplikacją.
Przyczyna:
Niewystarczająca przyczepność powłoki
Rozwiązanie, jeśli nie jest związane z jakością:
Zmniejszenie prędkości cięcia
Dodatkowe chłodziwo
Szok termiczny

Pęknięcia termiczne to mikropęknięcia prostopadłe do krawędzi tnącej.
Przyczyna:
Wahania temperatury na krawędzi tnącej
Rozwiązanie:
Praca na sucho, bez chłodziwa
Ewentualnie użycie dyszy zimnego powietrza / krio
Złamanie

Złamanie to nagłe, niespodziewane pęknięcie.
Przyczyna:
Przeciążenie spowodowane posuwem, głębokością skrawania, wejściem narzędzia lub kątem opasania
Niewystarczające sztywność narzędzia / oprawki / przedmiotu obrabianego
Miejscowe utwardzenie materiału, wtrącenia, puste przestrzenie odlewnicze
Rozwiązanie:
Zmniejszenie posuwu
Zmniejszenie zaangażowania promieniowego lub osiowego (utrzymanie punktów styku)
Zapewnienie sztywnego połączenia narzędzia i oprawki / wrzeciona
Optymalizacja ścieżki narzędzia
Unikanie złamania

Zaklejenie rowka wiórowego

Zator wiórowy powoduje uszkodzenie ostrza
Przyczyna:
Najczęściej brak chłodziwa w przypadku aluminium.
W przypadku stali nierdzewnej może się to zdarzyć, jeśli prędkość cięcia jest zbyt niska.
Rozwiązanie:
Polerowane rowki wiórowe
Kontrola przepływu chłodziwa
Zwiększenie prędkości skrawania (w niektórych przypadkach)
Frezy o ostrych krawędziach (niższe siły tarcia)
Wytarcie krawędzi tnących

Wytarcie jest jedynym dopuszczalnym mechanizmem zużycia.
Wraz ze wzrostem zużycia wzrastają siły skrawania i tarcia.
Przyczyna:
Obrabiamy materiały o większej twardości
Zużyte narzędzie i jego powłoka
Niewystarczająca twardość materiału narzędzia / powłoki
Środek zaradczy (w przypadku przedwczesnego zużycia):
Zmniejszenie prędkości skrawania
Zwiększenie posuwu
Wybór twardszego, bardziej odpornego na zużycie gatunku węglika
Jeśli aplikacja jest prawidłowo ustawiona, przy stopniowym zużyciu uzyskuje się przewidywalne interwały wymiany i długą żywotność narzędzia.
PAMIĘTAJ!!!
Kiedy jesteś na miejscu przy maszynie:
1st, Zwróć uwagę na kształt, kolor i wielkość wiórów
2nd, Skontroluj środowisko pracy narzędzia (parametry, oprawkę, mocowanie, chłodzenie itp.)
3rd, Sprawdź w jaki sposób zużywa się narzędzie

Jeżeli macie pytania, jesteśmy do Waszej dyspozycji – kontakt
Opracowanie artykułu:
Maciej Gara
Product manager – frezowanie / Inżynier aplikacyjny